Türkçe
KAN (TRANSTÜZYON) VE KAN GRUPLARI
Yazan: Paylaşım Ekibi (SORULARINIZ CEVAPLANMAZ) 04 Ağustos 2008
Kategori: Kan ve Dolaşım Hastalıkları
Son zamanlarda, çeşitli tıbbi ve cerrahi ihtiyaçlar için (trafik kazalarının yol açtığını ağır kanamalar, uzun süreli ameliyatlar, kan hastalıkları, tümörler, kronik enfeksiyonlar) kan nakli operasyonları git gide artmaktadır.Kan nakli için taze insan kanı gerekmektedir.Kısacası eczanelerde bulunmayan, satın alınmayan sadece ihtiyacı olana bağışlanan bir şey.Ancak hastanın başka kişiden kan alabilmesi için, önce kanı bağışlayan kişinin tamamen sağlıklı olup olmadığı ve iki kişi arasında kan uyuşmazlığı olup olmadığı belirlenmelidir.Nitekim çoğu kere nakledilen kanın alyuvarları, kan alan kişinin kanı tarafından “toplanır”. Bunu sebebi de, bazen alyuvarların”agglutinojen” kan grubu (antijeni) adı verilen maddeleri ve sıvı kısmında da agglutini adlı karşılığı maddeyi içermelidir.Klasik olarak iki aggluhininlere alfa ve beta adı verilir.Alyuvarların agglutinojen çerme ihtimali dörttür.Bunlar da başlıca dört kan gurubuna eşittir.
Birinci grup:AB alyuvarlarda ehriki agglutinojenin yani A’nın ve B’nin bulunması.
İkinci grup:A, alyuvarlarda sadece A agglutinojenin olması
Üçüncü grup:B alyuvarda sadece B agglutinojen olması
Dördüncü grup:O, ne A’nın ne de B’nin olması
Kanın sıvı kısmında her zaman için, alyuvarlarda bulunan antijenin karşılığı olmayan agglutinin vardır.AB grubunu agglutinini yoktur.A grubunun sadece beta agglutinini;B grubunda sadece alfa agglutinini;O grubunda ise her ikisi vardır.Kan nakli yapılmadan önce alıcının kanının sıvı kısmındaki agglutininlerin ve vericinin alyuvarlarındaki agglutinojenlerin hangileri olduğu tesbit edilmelidir.Bu da basit laboratuvar tahlilleri ile mümkündür.Kan grubu belirlemek için bir kan damlası almak ve onu özel kimyasal maddelerle karıştırmak yeterlidir.A grubunu belirlemek içins mavi renk anti serumlar ayıraçlar, B grubunu belirlemek içinse sarı renk ayıraçlar kullanılır.Kan grubu alyuvarlara temas ettiklerinde toplandıkları yani kırmızımsı renk bir toparlak oluşturdukları ayıracın grubudur.Agglinojenler soyaçekime bağlı özelliklerdedir, dolayısıyla ebeveynlerden çocuklara geçerler.Babalık davalarında da yine onlardan yararlanılır.Bir çocuğun babasını belirleyecek tahliller henüz yoktur ama bazı özel durumlarda kan grubuna dayanarak bir erkeğim, bir çocuğun babası olmadığını ispatlamak mümkündür.Nitekim çocuğun kan grubu annesinden, ama aynı zamanda da iddia edilen babasından farklı ise o adamın, çocuğun babası olması ihtimali kesinlikle söz konusu değildir.
Çok ağır kan nakli vakalarında sorumlu bazen Rh faktörüdür.1939 yılında keşfedilen bu madde adını, Rhesus maymununda almaktadır. İnsanların yaklaşık %85′nin kanında Rh agglutinoeni vardır yani bu insanlar Rh pozitif kanlıdır.Rh faktörü aynı zamanda ceninin ve yeni doğan bazı hastalıklarından da sorumlu tutulmalıdır.Kanda Rh faktörünün olup olmadığı da kan grubunun belirlendiği şekilde tespit edilmektedir.Yani bir kamlası özel bir ayıraçla temas ettirilmektedir.
